This is default featured slide 1 title

Go to Blogger edit html and find these sentences.Now replace these sentences with your own descriptions.

This is default featured slide 2 title

Go to Blogger edit html and find these sentences.Now replace these sentences with your own descriptions.

This is default featured slide 3 title

Go to Blogger edit html and find these sentences.Now replace these sentences with your own descriptions.

This is default featured slide 4 title

Go to Blogger edit html and find these sentences.Now replace these sentences with your own descriptions.

This is default featured slide 5 title

Go to Blogger edit html and find these sentences.Now replace these sentences with your own descriptions.

Wednesday, May 17, 2017

SEN GAM PAINA

SEN GAM PAINA
Mang Laan Thang @ Pu Pu Thang

Leitung a mitampen gam ahi Sengam (China) ah Pasian in tuka (May 2017) ni 8 ni pan 13 ni dong hong paisak in Avanglian Akhutma tampi hong musak ahih man in pawlkhat teci kong pang nuam hi.

Ih theihsa ciat mah bangin Sengam pen communist gam ahih man in Christian upna pen ensan mahmah uh hi. Ahi zong in thu-um mi tampite' cihtakna leh thuakna hang in tuni in Sengam ah christian tam mahmah ta hi. Leitung leh a Sen kumpi mahmah in a theihloh kal in Sengam ah christian pung mahmah a tuni in million 160 val phata hi. Sengam bup i 10% val thamtham phata hi. Hih zah aphak lam Sengam a christian makai pawlkhat bek in theisim khinkhian hi. 

Hih zah a khanlawhna atun theihna ding a Pasian' mizat mahmah khat ahi Sen underground church te i makaipa tawh Pasian in 2015 kum in Shan gam Muse khuapi ah hong kimusak hi. Amau Muse ciang hong simlut uh ahi hi. Ni thum sung hunnuam kazang khawm thei uh hi. Amah pen American kumpipa Obama nangawn in amuh nop hang mukhalo hi. Sen kumpi in phallo hi. Sen kumpi in tamveipi man in bawlsiatna namkim thuak hi. Akum tamlua nailo himah taleh bawlsiatna namkim athuakna hang in dam hetlo a mihing' ngaihsutna abat leh sawt nungta nawnlo ding hi.

Sengam ah christian dei (denomination) thum bek om a ko kimuhpihpa i pawlpi mi million 100 val hi. Pawlpi mi tuazah aneih hang in ki niamkhiat mahmah veve hi. Mi mawkmawk bang lel hi. Sengam ah asimtham in khanlawhna lianpi atunna huhau in agam uh zong kihong in khangto a tuni in leitung ah ahaupen nihna hita uh hi. Biakna lamzong kihong mahmah ta a biakpiakna khawng kineithei pianpian ta hi. 

Tutung khualzinna:

Kawlte'n Shweli acih uh ama' min taktak Ruili akicihna khuapan in Pasian' thugen ka kipan uh hi. Hih Ruili ah sawtpi pekpan a ana om Zomi khat tungtawn in pawlpi khat piangkhia a kawlpau leh Sen pau tawh biakpiakna nam nih kinei a nuam mahmah hi. Pasian in hong ompih ahih man in inntekte leh ko apai teng in nuam kasa mahmah uh hi.
Ruili khit ciang in Ruili pan nai 3 val deuh akipaina ahi Ying Jiang khua kapai uh hi. Hih khuapen KIO/KIA te i phualpi ahi Laiza tawh kinai hi. Kachin gam pan a piang suangmanpha teng in hih khua tawn hi. Khuabup in suang zuakna vive himai hi. Sun sung tawlnga uh a zan ciangin suang kizuak ziahziah hi.

Na lamdang

Hih Ying Jiang khua ah sun thum sung Pasian' thu hilhna kanei uh hi. Mi tampi hong piangthak a Buddhist numei nih in ki tuiphun nuam ung ci ahih man in ani tawpni (May 12 ni) in tua tegel ka tuiphum uh hi.   

Thusinna manta in thu ka nget laitak un ka khe kikal ah mikhat hong lut phei hi. A tuung lam in naupang khat peuh hilel inteh ci kahih man in kamit ka hak tuan kei hi. Paikhia thei mahmahlo ahih man in ka mit hak in ka et leh naupang nahi hetlo in tangvalno khat na hi hi.
Tua tangvalnopa i mit ka et ciang in "Hong hon in" aci dan khat in ka thei hi. Kei zong alutung ah khutnga in thu kangen hi. Lawmteng in zong atheih uh ciang un hong buakhuan pheipah uh hi. 
A unu zong tua mun ah om a a unu' genna ah amau pen anu leh apa kikhen in anu un sihsan khinta in apa uh zong thong akiat laitak ci hi. Hih anaupa pen abil ngong in mi lau ngiat ci hi. Ahi zong in thungetna te Pasian in hong dawng in abil in khuaza ta a, launa pan in zong suahtakna ngah hi. Mi launawn deklo in la bang akisak teh diang ziahziah ta hi. Hallelujah!

Mi Bawngham Khat

Ying Jiang pan in Ruili lam zuan in May 12 ni in kaciah kik uh hi. Zan tun in tawl mahmah ka hih man in ka tunna ding uh hotel ka tun ciang un lupna tung kidenna in kizan ding kacih laitak "Siate siate hong paipak vo" ci'n mi khat hong kiko taitai hi. Ka va delh phei uh leh hotel neite i tapa ci uh in tangvalno amelhoih mahmah khat na om hi. Anu mahmah in hong paipih hi. 

Anu' genna ah "Amah pen khat veivei teh bawng aw lawi aw dan khat in awnggawp thei hi. Zan kim zankhang in zong awng thei hi. Mun tuamtuam ah kalah kawikawi uh hang dam zolo hi." ong ci hi.  Ko zong "Pasian dongh phot ni" ci'n thu kangen uh hi.

Thungetna tungtawn in Sia Hang Lian (Pha-an Bethesda pawlpi pastor) in thusuak hong ngah hi. "Alawmte tawh kitawng ngei a alawm te'n bum hi" ci hi. Tua tangvalno pa' kiang ah na lawmte tawh na kitawng ngei hiam ci'n ka dot uh leh anu in "alawm te'n vuak-huan ngei mah uh" ci hi. A mahmah in zong kitawng ngei ung ci hi.

Deihtak thu kanget uh ciang un suahtakna hong ngah hi. Tuani zan a kipan in awng nawnlo ci hi. A nu lungdam lua ahih man in "Siate aw sum bangzah hong piading kahiam" ci liang hi. "Ko sum thalawh hikei ung. Sum piak kullo" kacih uh ciang un alung nuamlo lua ahih man in letsong tampi hong piak ban ah hotel tunman zong hong lalo hi. Taamlai hoh un. Hotel man hong lalo ding hi'ng cilai hi.

Sapna Aw

Ying Jiang a ka tuiphum uh nih lak ah a khatpen in amau' omna Wan Ding khua ah ong hawh tapeuh unla kanu gupna thu hong gensak un ci hi. Hih Wan Ding pen 2016 kum Nov 20 ni a kipan kawl galkapte tawh nasiatak a kikap ahi Northern Alliance te' lak (capture) ngei khua ahi Kyu Gote Pangsai tawh ki galsai lian hi. Kawl leh Sen akizop cilna khua hi.

Ka hawhna te un hih Wan Ding leh Ruili ah ansaipi nei uh hi. La Show ah zong athak khat a honsawm laitak uh ahi hi. Anu gupna thu deihtak in ka genpih uh hi. A kam in bel "Na kan lai ning" hong cih sam hang in amel ih et teh suakta mahmah hi. Hong taam lai tapeuh un na utna penpen uh hotel nuampen ah hong koih ding hi'ng ci hi. Akam in agennop loh hang agamtat zia ih et ciang in suahtakna ngah ahih lam kitel mahmah hi. Ko tawh kithuah nuamsa ngiat hi. Ruili dong hong zuiphei hel hi.

Ka theihkhiat thu (lesson learned)

Nung kha sung in Tuipi khua pai ding in Pasian in hong sawl hi. Gentheihna leh haksatna tampi katuak hi. Dangka teng 3 lei kabat lawh hi. Ahi zong in ka sup kabaina teng sang atamzaw pek Sengam ah Pasian in hong atsak kik hi.

Leitung bup Pasian' neihsa hi. Lokho ding in hong sawl nana ah va khawh photphot ding hi. Ih lo khawhna pan in bang mah apiang tektek kei zong in Pasian in buh at hun teh buh omna ah hong atsak thei lel hi cih ka theihkhiat thuthak khat hi. 

Lai nong simsak ka lungdam mahmah hi. Pasian in a thupha tawh hong tuamcip ngiat hen.
Amen
Note' itna sung ah
Mung Laan Thang 
Zangkong

Copy form/- Zomi Daily

LAIKHAK NUNUNG

LAIKHAK NUNUNG
Dr Hau Za Cin
Dear el'
All is fair in love and war ana hi mawk.


I kiitna hang pen itna bek mah hihen ci-a i gente, 'a tawp tan ading' cih loh mi i mawk ngaih loh thu i gente'n mualliam ta. Ahi zongin "itna hanga ki ngai, itna hang mah a kikhen" ihih pen lungkim huai sa ing. Kiteng mai unla… hong kicih lai in "aw" a na cikha leng... "Kei sangkah lai hi'ng, tua bang pah ding hi thei kei. Hong ngaih tak tak leh ka laisim zawh hong ngak hen," ci-a ka dawn pen kei tung hong tungkik a, "nang ka nu hon dot lai a hoih taka dawng lo hi ve cin…" Pasian in kei adingin midang hong koih sak a, nang adingin kei hong seh lo cihna himai, thupi kei.

"Dry flower" i lak khop ni a annkuang i um khopte…. NEHU Bus ah tuang khawm a, gam palak ah paakhoih i zonkhopte, zum pi pi a -- hoih hong sa ka hi… cih kong gen theihna dinga lawmte'n chance hong piak lai uh, 'tua bang gen kul kei, thei khin ing, ken zong hong ngai kei leng hitan hong zui lo ding ka hi…. nong cih ni-a i paina lamdung, dry flower neute i lawhna munte, etc..
Tua zawh ciang NEHU pan Sihzo kong lawhsakte uh mi muh ding lau a, lawm K' tawh NEHU Bus sungah polyethene bag-a ka gukguan tun'tun' laite uh ka genkhak uh ciang' nuih bang za zezen, 'hunlui' hita mai mah! Na nu sihzo-mehpok huan kong nek ni te uh….. oi hun leh nite'n mual liam zungzung a na hi mawk. Kum dang bang tho in SSPP sports hong tung kik a, guahzu nuai ah 'umbi' ka khuk khoppih ding om nawn kei mah leh - Liapaal etlawm, samtom biangno, maitai leh ngaihbangte tawh singdang ngailo laitual na lengkhawm ung.

Lamka ah kong hawh lai, na maitai loh dan leh kei nong muh cianga na maimialna te ka muh ciang (micih dan in) something fishy om in ka thei a, nong niangtui piak zong ka dawn tei hangin Shillong-a i dawnkhop zelte sangin lim-lo-zaw toh kibang hi. A taktak in bel lim veve ding hi. Niangtui dawn zo ka ciah uh ciang na nu in, "… ana khawl mah dih kon gennop om…" ciin na inn nunglam vuah hong samsuk a, "Midang kiangah 'aw' ka na ci ta uh. Nang Shillong a kon dot lai hoihtak-a hon dawng lo nahih ciang a...." Oh! bang hanga "Aw" ana ci mai lo ka hia ka ci nuam phial hi. Hoihno (ka no phuahna min uh) kianga ka gensa "nong ngaih tak tak leh hong ngak ding na hi…. " cih pen ka phawk kik a, ka ciah hi.

Lia leh tang ki itna pen a nop ciangin nop mah ven, a haksat ciangin hamsa sam ei maw. Khat lungdam khat kahna hi den mawk!! Itna i cih zong bang hiam? Itna i cih kidona hi. Itna-sang-zaw tang dinga kidona, itna-tam-pezaw hi dinga kidona. Itna tungnung kituhna. Itna galvan tuamtuam zatna mun hi mawk hi. Itna galphual (battle field) ah mi khempeuh kiding den a, galvan tuamtuam ki tawi ciat hi. Pawlkhat galvan sum leh pai, melhoihna, pilna, siamna, minthanna ahih laiin, pawlkhat galvan pen itna bek mah hi mawk hi. To pen a, muibun pen in, zong deih huai pen ahih manin neih ding zong baihlo hi. Tulai khangthak tampi in deih lo uh a, love me for a reason, let the reason be LOVE cih khawng ngaisang lo uh hi. A reason pen LOVE hong hiphawt peuh mah leh adang khempeuh zong hong piakthuah lai ding hi, lungnopna leh lungkimna te tawh?
Bawngsa kong lei uh i nekkhawm laite cikciang tuangtung kik thei ding hiam? Solkha tang nuai ah fone toh kiho lai te! Tung solkhapi mual dawn hong suah pan van lai atun dong phialphial i kiho te lawmte'n 'phone sawt zang pen' title hong pe liang uh hi. Nai thum sung khawng sawt i sak loh pen lawmte'n sawt sa thei lua uh hi di'ven, fone booth ah: "Make your call short, not more than 15minutes, think for others…" cih na suang uh a, tua manin thumang tak in sawt calls kizang thei a, mi hong theihsiamna uh lungdam huai vanglak hi!

Nunlui khempeuh genkim zawh ding hi lo a, gen mangngilh loh ding pawlkhat bel om hi. Na lawmnu toh nong hawh masak ni vua Frooti nong puak uh ka mangngilh kei a, nong hawh nunung pen vua ka hostel room sunga phalbi mei 'Heater' i awikhop-lai zong ka ngilh thei kei hi. Theitui, ko zong ka dawn ngei loh uh deihsak tuam vilvel-a kong puakte khawng uh tu'n thring mahmah tawh kibang liang hi. Lawmte'n, "I lawmpa'n Shillong ah Ngal man" hong cih top uh zong chu nuam sih e! Present tuam tuam i kipiakte gen ngai nawn kei. Ka Dairy sung-a na min tuang tengteng suhmit ka sawm a, sumit hileng (tua kum) ka dairy simtak nawnlo ding ahih manin ahi bangbangin koih zaw ning ciin ka khel kik hi. Na melhoihna, na kamsiamna leh na holim siamna ka miss mahmah hi. I nih bek-a na Ngasa meh uh Velview Cottage ah zumsim a i nek khop ni te mitkha ah lang ziaizuai lai a, i kiheel tung laia nikhat i vakkhop, Police Bazar painuam tuak hi napi kua mah kigen lo, inn tun cianga PB pai ut tuak i hihlam i gente pen i zum man hi lo a, romance effect hi zaw hi! Mi cih zel bangin ken zong, "gennop tampi toh" hunsak phot ning.
A ki itsa, itna hang mah a kikhen….
Mangpha.
Hun khat lai-a na it,

Thursday, May 11, 2017

April Fool Hong Piankhiatna Thu


April Fool Hong Piankhiatna Thu

Kikhemni i cih pen Manglai in April fools' day kici a, a khiatna pen April kha nihai cih ding ahihi. Ahihanin a zat dan pen April 1 ni in a khengval lua hilo, minsiatna ding leh siatna a piangsak ding te pawl hilo, ciamnuihna tawh kikhem in hehlak lo a, gualnop bawlna a zat ding dan ahihi. Ahihangin akipat tung lam pen kikona Dan in kizang zaw leh kilawm hi.
Kipatna lian pen theih dan kibanglo thei in kei theih dan hong gelh ning.
Rome kumpi Julius Caesar in 46 BC a bawl calendar ah kumthakni pen April 1 ahihi. Kum 1628 akizat khit ciangin 1582 kumin Pope Gregory XIII in bawl pha in kum thak ni pen January 1 dingin bawl hi. Tua calendar kizang pah in tuni dong kum 434 sung I zangta hi.
Roman te in kumthakni pen April 1 pan January 1 ah ahong kilaih ciangin mitampi zongsang nailo uh hiding hiven kumthakni pen April 1 zang tawh January 1 zang tawh om lialua uhhi. Tua bangin Pope Gregory XIII in thu a suah liang hangin mipi lam in April 1 ni mah a zang teitei om uhhi. Kumthak zatni kituak nawnlo ahimanin January 1 zangte in April ni 1 ni a kumthak dawn teitei pen mihai, lungsim kimlo ci in ko uh a, nidangin Happy New Year a kicih dakdak uh pen April fools' day kici gawp uh hih tuak hi. Hun hong paipai in April 1 a tun sim in ciamnuihna tawh kikhemna ni in hong zang suak mawkmawk uh ahihi.
April 1, 1698 in kikhemna hina pi in Tower of England ah Humpinekai kisillai en dingin mitampi pai ngeingai uhhi.
April fools' day zang mi masa (procusor) pawlkhat te; Roman festival vof Hilaria, festival of India, Mediaeval of feast of fools te ahi uhhi.
Kum zalom 19 na ciangin Canada, Europe, Brazil leh United States te ah uang takin zang ta uhhi.
Argentina te in " Que la inocenia le valga" ci uh in ei pau in mi khemsa in om kei in ci uhhi.
Mi khempeuh kibang kimlo ihimanin mi khem nuam a sa te in April 1 ni in siangtho takin mikikhem thei a, ahizongin minsiatna ding leh a khengval lua om thei veve hicih phawk ni.






Lawibual Innkang

May 6, 2017
Lawibual venga ​ေစ်း hong kang aa...
(1) Shalom khangnote le veng le paam a zakha peuhmah in delhpah in mei phelhkhawm (2) Dongtuak ciang Tedimte kihunghuan ngeingai luangkham in meiphelh
(3) မီးသတ္​ ​ေမာ္​​ေတာ္​ 2 hong tung baih lel in a den teh 1 in hong delhbehlai (4) Huih nung lo citciat ahih manin tam lawh man lo hi.
Pawl 1 ii Kha mi lo.. piangthak lo a cihte pawl nak hanciam mahmah zaw sop uh hi.
A gim a tawl.. a suplawhte Topan hong dim kik hen..


From/ Rev. Gin Hau Pum